Lege landschappen hebben zeker bij het ontwaken ervan aan het eind van een donkere nacht iets van een begin. Iets van het scheppingsverhaal in het Bijbelboek Genesis dat de wording van de aarde beschrijft als het begin van een dag in het land waar het verhaal zijn oorsprong heeft. In Mesopotamië; het vochtige en vruchtbare Tweestromenland. Het eerste dat verschijnt is het licht. Nog geen zon te zien. Ook de horizon niet die in nevelen is gehuld. Als de aarde er opwarmt, lost de nevel op en komt de einder tevoorschijn, scheiden de wateren van boven de aarde zich van de wateren onder de aarde. Vervolgens komt meer en meer de aarde tot leven. Het is het verhaal van de wording van de aarde dat de vertellers en de toehoorders daar elke dag voor hun ogen zagen gebeuren. Het verhaal van goden en machten die het tegen elkaar opnemen, dat al eeuwenlang van generatie op generatie was doorgegeven tot het tot de wereldwijd verbreide versie van het oude Israël kwam.
Ik zoek de lege landschappen graag op. Om de ruimte en de vrijheid. Om me los te maken van alles wat we ervan gemaakt hebben. Van alles wat we bereikten en verloren. Om weer iets van die oorspronkelijke verbinding met de aarde te ervaren. Zandverstuivingen en de strandvlakten, slikken en uitgestrekte heidevelden. De laatste kreeg ik al schilderend voor ogen toen ik, weer op doek, aan een landschap werkte. Het beeld van de Posbank bij Arnhem kwam op: het uitgestrekt op en af gaande landschap met lome heuvels dat maar plaats lijkt te bieden aan één plant: de geharde en stugge struikheide, tot waar het oog de heuvels af kan zien. Het is een landschap dat zo is blijven liggen nadat het was omgevormd door ijs, door water en door wind. Kaal, onherbergzaam en genadeloos lagen de tot forse hoogte opgeduwde rivierafzettingen er bij en daar is weinig aan veranderd.
Ik schilderde een wereld van donkere heide, van heuvels en nevel. Een wereld die ontwaakt en langzaam volstroomt met het vroege ochtendlicht. Een wereld zoals ik die maar zelden zie, zo vroeg en zo leeg. Maar de dagen dat het er van komt, zijn voor mij dagen uit duizenden.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten